به گزارش خبرنگار قدس آنلاین ، سازمان جهانی بهداشت به عنوان یکی از پیشگامان پرداختن به موضوع خشونت خانگی در سطح بین المللی، خشونت خانگی را «هر نوع رفتار یا کلام آزاردهنده، خشن، زورگویانه یا تهدیدآمیز که از سوی یکی از اعضای خانواده نسبت به عضو دیگر روا داشته شود» می داند؛ بنا بر آمار جهانی حدود ۹۰ درصد قربانیان خشونت خانگی زنان و حدود ۱۰ درصد مردان هستند.
خانواده نخستین و پایدارترین نهاد اجتماعی است که هویت انسانی و جامعه پذیری فرد در آن شکل می گیردو موجب پذیرش ارزشها و هنجارهای اجتماعی و همچنین انتقال الگوهای روابط و تعامل به سایر نهادهای اجتماعی است. بدون شک ، هیچ یک از آسیب های اجتماعی نیست که فارغ از تاثیر خانواده باشد (ساروخانی، ۱۳۷۹) بنابراین وجود خشونت در الگوهای خانوادگی موجب تسری آن به جامعه و تداوم الگوها و رفتارهای خشن در مناسبات اجتماعی است.
فرزندانی که مادران آنها مورد آزارهای فیزیکی پدرشان قرار می گیرند در معرض خطر بالاتری برای انتقال رفتارهای خشونت آمیز به نسل بعدی قرار دارند.(انجمن روانشناسی آمریکا۱۹۹۶) شوهرانی که اقدام به کتک زدن زنان خود می کنند در خانواده پدری شاهد کتک خوردن مادران از پدرانشان بوده اند.
زن آزاری در طول نسل منتقل می شود و نه فقط نسل حاضر بلکه نسل بعدی را هم تهدید می کند.رفتار خشن با زنان در تمام جوامع و کشورها و در همه سطوح اجتماعی و اقتصادی دیده میشود . متغیرهای مهم روانشناختی اثر گذار بر خشونت خانگی علیه همسران : رضایت زناشویی ، سازگاری زناشویی و حمایت اجتماعی است.در ایران متاسفانه آمار دقیقی از پدیده همسر آزاری وجود ندارد اما فقدان آمار نیز نمی تواند دلیل موجهی برای نادیده گرفتن آن باشد.بررسی ها حاکی از آن است که خشونت خانگی از جمله در ایران در حال افزایش است و این عامل یکی از مهمترین مسائل اجتماعی است که پیامدهای منفی را هم برای خانواده و هم برای جامعه به همراه دارد .
ارتباط زناشویی و کیفیت زندگی زوجین هسته مرکزی نظام خانواده و اختلال در آن به منزله تهدیدی جدی برای بقا و سلامت روان خانواده است.تحقیقات پژوهشگران ایرانی حاکی از آن است که با افزایش رضایت زناشویی از میزان خشونت خانگی کاسته خواهد شد زمانیکه زوجین از روابط زناشویی نسبتا" مطلوبی برخوردار هستند و در جنبه های مختلف زندگی احساس مثبت و خرسندی دارند سطوح پرخاشگری و خشونت خانگی به پایین ترین سطح می رسد از سویی دیگر اگر زوجین در زندگی زناشویی خود احساس رضایتمندی نکنند این تجربه منفی و هیجانات نامطلوب به روابط زوجین سوق یافته و دامنه خشونت خانگی را افزایش می دهد.
آن دسته از همسرانی که از روابط خود با شریک زندگیشان احساس نامطلوبی دارند ممکن است در حوزه روابط اقتصادی همسر خود را در محدودیت قرار دهند و یا در روابط اجتماعی با استفاده از کلمات رکیک، دشنام، همسر خود را مورد خطاب قرار داده و یا درگیر خشونت فیزیکی علیه همسر گردند در بعدی دیگر عدم رضایتمندی از زندگی زناشویی احتمال خشونت جنسی علیه همسر را افزایش داده و فرد ممکن است هیجانات منفی خود را در حین روابط جنسی با خشونت علیه همسر تخلیه کند.
بین سازگاری زناشویی و خشونت خانگی علیه همسر رابطه معکوس و معنا داری وجود دارد با افزایش سازگاری زناشویی از میزان خشونت خانگی کاسته شده و بالعکس.زوجینی که از سازگاری زناشویی پایینی برخوردار هستند سطوح انجام فعالیت های مشترک در آنها در کمترین سطح قرار داشته و این عدم اشتراک در زندگی زناشویی منجر به افزایش تعارضات و فاصله افتادن بین زوجین میگردد، متعاقب این سردی و بی کسالتی در زندگی زناشویی افزایش تعارضات زناشویی است که دامنه خشونت فیزیکی ، روانی ، اقتصادی و حتی جنسی علیه همسر را افزایش می دهد.
همچنین زوجینی که از سازگاری زناشویی پایین برخوردار هستند قادر نیستند در موضوعات مهم زندگی زناشویی همچو توافق اداره کردن امور مالی خانواده ،اتخاذ تصمیمات زندگی به نقطه مشترکی برسند و از بعدی دیگر دامنه ابراز علاقه و صمیمیت در آنها درکمترین سطح ممکن ابراز می گردد.
بین حمایت اجتماعی و خشونت خانگی علیه همسر رابطه وجود دارد تحقیقات نشان داده است بین خشونت خانگی با حمایت خانواده، حمایت دوستان، حمایت دیگران و حمایت اجتماعی کل همبستگی معکوس و معنا داری وجود داردبه عبارت دیگر با افزایش حمایت اجتماعی از میزان خشونت خانگی کاسته شده و بالعکس با کاهش حمایت اجتماعی بر میزان خشونت خانگی افزوده میشود.در تبیین چنین یافته ای می بایست اشاره نمود که برخورداری از شبکه حمایت اجتماعی منجر به افزایش کیفیت زندگی زناشویی می گردد. این شبکه حمایت اجتماعی مجموعه ای از پاسخ های قابل لمسی هستند که زوجین از اطرافیان دریافت نموده و در مواقع مشکلات می توانند با تکیه بر آن دامنه تعارضات زناشویی را به حداقل برسانند، در نتیجه آندسته از زوجینی که از شبکه حمایتی قویتری برخوردار هستند معمولا" در زندگی زناشویی خود نیز با کمترین مشکل مواجه می گردند چرا که همفکری و چاره جویی از اطرافیان سبب می گردد که برخوردهای هیجانی و ناگهانی در خشونت خانگی به حداقل برسد.
خشونت خانگی علیه زنان در جامعه ایران زیاد است
پروانه سلحشوری رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی گفت: متاسفانه در حال حاضر خشونت خانگی علیه زنان در جامعه بیداد می کند و کمتر به این موضوع توجه می شود.
سلحشوری در سخنرانی به مناسبت ۲۵ نوامبر و روز جهانی منع خشونت علیه زنان گفت : خشونت خانگی خشونتی است که کمتر در جامعه دیده می شود و بانویی که دچار این نوع خشونت می شود متاسفانه کمتر در اجتماع درباره آن صحبت می کند، به همین دلیل بسیاری از بانوان از آن رنج می برند.
وی بدون اشاره به آماری درباره انواع خشونت علیه بانوان ایرانی تصریح کرد: در اجتماع هر نوع خشونتی دیده می شود اما در خانه، خشونت خانگی دیده نمی شود و این موضوع باعث تزلزل بنیان خانواده، تضعیف شدن حس اعتماد به نفس در میان این قشر از جامعه می شود.
سلحشوری با بیان اینکه ما به واسطه خشونت خانگی شاهد تضعیف جایگاه بانوان در اجتماع هستیم، ادامه داد: البته در اجتماع انواع خشونت علیه زنان و در عرصه های مختلف مشاهده می شود که برخی از آنها را می بینیم و به آن توجه هم نمی شود و برخی نیز حتی نمی توانیم ببینیم که اینها بسیار دردناک تر است چون هیچ توجهی به آنها نمی شود.
وی خاطرنشان کرد: حتی همین عدم بکارگیری زنان در مناسبی که لیاقت آن را دارند نیز خشونت علیه زنان است چرا که بانوان در این زمینه نیز دچار آسیب می شوند و کمترین توجه نیز به آنها می شود که این موضوع نیازمند تلاش مسئولان برای منع خشونت علیه بانوان است.
رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی گفت: در مورد زنان اگر کوچکترین خطا را انجام دهند، برای آنها مشکل ساز است و علیه آنها خشونت هایی به وجود می آید اما اگر مردی بزرگترین خطا را داشته باشد هیچ نوع خشونتی بر آنها وارد نمی شود؛ این خود یک نوع خشونت برای نیمی از جامعه است.
جای خالی اصل لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت در مجلس
وی با اشاره به تصویب لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت در دولت اضافه کرد: همچنین از طرف دولت، شهیندخت مولاوردی معاون سابق امور زنان و خانواده ریاست جمهوری تلاش کرد تا لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت به مجلس بیایید اما هنوز این لایحه به مجلس نیامده است و سرو صداهایی برای تغییرات در این لایحه وجود دارد.
سلحشوری ادامه داد: ما تلاش می کنیم لایحه وارد مجلس بیایید البته تلاش این است که اصل لایحه به مجلس بیاید چون موارد خوبی در آن وجود دارد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی درباره این سوال که آیا فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی نیز برای تصویب قطعی این لایحه اقداماتی انجام داده است یا نه، گفت: ما هدف ورود به این لایحه را داشتیم اما منتظریم این لایحه به صحن علنی مجلس بیاید، البته این فراکسیون طرحی در این زمینه ندارد، اما با سخنرانی و حمایت از بانوان هر تلاشی برای منع خشونت علیه زنان انجام خواهیم داد.
فقط یک خانه امن در گیلان وجود دارد
در حال حاضر فقط یک خانه امن برای اسکان زنان و کودکان همراهی که به دلایلی در معرض خشونت واقع شدند و یا احتمال مورد خشونت قرار گرفتن هستند در استان گیلان وجود دارد .
در خانه امن گیلان ، مداخلات به صورت کوتاه مدت برای پاسخگویی به نیازهای اساسی مانند خوراک، پوشاک، سرپناه و امنیت و مداخله های بلند مدت شامل اقدامات تخصصی به منظور حمایت و توانمندسازی مراجعان انجام می شود و به صورت شبانه روزی در دسترس است.از آنجاییکه مدت زمان اقامت زنان تحت خشونت خانگی بر اساس دستورالعمل چهار ماه است مسلما" کافی و وافی نبوده و باید راهکارهای اساسی تر برای این آسیب بزرگ اجتماعی سنجیده شود.
نقش مسئولان در کاهش خشونت خانگی
وزارتخانه ها باید وارد این موضوع شوند و کارگاههای آموزشی برای منع خشونت علیه زنان برگزار کنند تا بتوانیم روز به روز شاهد کاهش این مشکلات در جامعه باشیم.از طرفی وزارت آموزش و پرورش وظیفه دارد از دوره ابتدایی دانش آموزان را با موضوع خشونت و منع آن در جامعه آگاه کند تا دانش آموزان جامعه پذیری را از کودکی یاد بگیرند.
پیشنهادات کاربردی
با توجه به تاثیر زناشویی بر خشونت خانگی علیه همسر پیشنهاد می گردد با برگزاری دوره های آموزشی همچون آموزش مهارت زندگی ، اثر بخشی زوج درمانی رفتاری-ارتباطی ، اثربخشی مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان ، سطوح رضایتمندی زوجین افزایش یافته و از این مسیر از میزان خشونت خانگی علیه همسر کاسته شود.
با توجه به تاثیر حمایت اجتماعی بر خشونت خانگی علیه همسر پیشنهاد می گردد با برگزاری دوره های آموزشی همچون اثر بخشی روان درمانی گروهی مبتنی بر کیفیت زندگی سطوح حمایت اجتماعی زوجین افزایش یافته و از این طریق از میزان خشونت خانگی علیه همسر کاسته شود.
با توجه به تاثیر رضایت زناشویی ، سازگاری زناشویی و حمایت اجتماعی بر خشونت خانگی علیه همسر پیشنهاد می گردد با برگزاری دوره های آموزشی مدیریت و مهار خشم بری همسران ، سطوح خشونت خانگی علیه همسر کاهش یابد.
و اما سوال اساسی این است که جدای از همه این راهکارها ، تک تک مان بعنوان اولین قدم جهت جلوگیری از خشونت در خانواده هایمان چه میکنیم ؟!
انتهای پیام/
نظر شما